Het verhaal van Ravenna

Posted on 31 december 2021 by Claudia

Zoals altijd schrijf ik een blog op de laatste dag van het jaar.
Terugbladerend in mijn agenda kon ik de invloed van corona en de lockdowns goed zien: het online en hybride lesgeven, nul keer gereisd, één keer gelogeerd…
Toch gebeurden er mooie dingen: op 29 augustus ging ik voor het eerst weer naar toneel. Zo staat het in mijn agenda: “1e keer toneel, sinds covid!” Daarna zag ik nog een aantal mooie voorstellingen en in november ging ik zelfs een avond naar festival Crossing Border, waar Sophie Hunger mijn lievelingsliedje speelde. Ik beleefde die avond heel intens, het gewone was opeens bijzonder: live muziek, zalen vol blije mensen, schrijvers, zangers, muzikanten…
Ook gewoon en bijzonder: doordat ik lesgaf op een gymnasium raakte ik zo nieuwsgierig naar de klassieke talen dat ik lessen Latijn en Grieks ben gaan volgen, online. Latijn doe ik nog steeds, bij de geweldige leraar Casper Porton, en dat had zonder corona en de onlinelessen niet gekund, vanwege de afstand.
Zo levert die nare pandemie af en toe mooie dingen op.
Hopelijk is dat bij jullie -lezers van dit blog- ook zo. 
Ik wens jullie een gezond en mooi 2022, met veel bijzonder-gewone momenten.

Nu wil ik het niet meer over mezelf hebben…
Afgelopen jaar stond vooral in het teken van lesgeven. Tot de zomer gaf ik Frans op een middelbare school, en het hele jaar door bezocht ik als (School)schrijver veel basisscholen, waar ik oefeningen gaf in creatief schrijven. 
In klaslokalen las ik vaak De wind en wij voor, en dan liet ik de kinderen verzinnen hoe dat verhaal verder zou kunnen gaan. Waar gaat het meisje naartoe, wie gaat ze ontmoeten, wat gaat ze doen? En wat zit er in het koffertje?
Daar kwamen mooie verhalen uit, die kinderen voorlazen, een beetje verlegen, en trots.
Soms kom je als schrijver/leraar op zulke momenten pareltjes tegen… kinderen die iets schrijven dat opvalt. Dat gebeurde bij Ravenna, een meisje uit groep 8. Ze las een paar regels voor, haar verhaal was nog niet af, maar het was opvallend sterk en intrigerend.
Na het bezoek vroeg ik (via haar leraar) of ze het wilde afschrijven en iets over zichzelf wilde vertellen, en of ik haar verhaal mocht publiceren op mijn blog. Dat mocht. Ik heb het bewaard, voor nu, de laatste dag van het jaar.
Hieronder het briefje dat ze schreef, aan jullie, en meteen daaronder haar verhaal. Ik hoef daar verder niets bij te vertellen… het spreekt voor zich.
Ravenna, als je dit leest, dank voor je verhaal! Hopelijk ga je door met schrijven.
Aan alle kinderen die ik dit jaar heb ontmoet: blijf lezen en schrijven!
Aan de leerlingen die ik Frans gaf (2b, 2f en 3f), ik mis jullie… j’espère que vous allez bien.
Aan iedereen: gelukkig nieuwjaar!

“Hallo, mijn naam is Ravenna. Ik ben 11 jaar en zit op de Prins Willem Alexanderschool in ‘s-Gravenzande. Ik vond het heel erg leuk dat Claudia Jong in onze klas kwam. Ik vond het boek ‘De wind en wij’ ook heel erg leuk. En ik vond het nog leuker toen mij gevraagd werd om mijn verhaal af te schrijven! Ik hoop dat jullie het mooi vinden!”

 

Posted in De wind en wij, Over De Schoolschrijver, Over onderwijs en lesgeven, Persoonlijke berichten | Tagged , , , , , , | Leave a comment

Bijzonder bezoek

Posted on 13 oktober 2021 by Claudia
 
Ik maakte vandaag in mijn bezoek aan groepen 4/5 en 6/7 twee uitersten mee…
 
Aan de ene kant een jongen die weigerde te schrijven en niets moest hebben van fantasie. Toen ik probeerde hem aan te sporen en vroeg of hij een computer zou kunnen laten praten, zei hij: ‘Computers kúnnen niet praten, alleen in enen en nullen.’
 
Aan de andere kant kinderen die pagina’s vol hadden geschreven en zowat ontploften van fantasie en ideeën voor verhalen.
 
In diezelfde klas een jongen die me bij het naar buiten gaan aanklampte en een boek liet zien: ‘Heb je al eens iets gelezen van Rob Ruggenberg… Nee? Dan raad ik je aan te beginnen met deze: Offerkind, en daarna moet je deze lezen!’
Hij haalde de boeken tevoorschijn.
Ik beloofde dat ik dat zou doen, en zei: ‘Ik lees op dit moment de winnaar van de Thea Beckmanprijs…’
Hij vulde meteen aan: ‘IJzerkop’.
O ja, en ik moest ook naar het Archeon. 
 
Van een andere jongen leerde ik dat er zoiets bestaat als ‘rivierdolfijnen’, die een beetje roze zijn en met uitsterven worden bedreigd.*
 
En er was een nieuw meisje in een groep, net uit Afghanistan.
Ze kon nog geen Nederlands en ze kon ook niet schrijven in het Engels of in haar eigen taal, omdat ze nog nooit naar school was gegaan… dit was haar eerste schoolervaring.
Ik vroeg haar iets te tekenen en ze kwam haar tekening trots aan me laten zien.
 
Wat is het toch mooi om te mogen doen, die schoolbezoeken…
Heel intensief en vermoeiend, en soms ook heel bijzonder.
 
 
 
*In het Schoolschrijver-maand programma ‘Echt waar?’ leren kinderen hoe ze kennis/feiten kunnen gebruiken in verhalen. Ze leren fictie en non-fictie herkennen. Prachtig programma!
Bekijk ook de andere maandprogramma’s van De Schoolschrijver. 
 
 
Posted in Over boeken, Over De Schoolschrijver, Over onderwijs en lesgeven | Tagged , , , , , | Leave a comment

Stille wensen

Posted on 29 september 2021 by Claudia

Ik ben geen docent Frans meer…

Wie dit blog volgt (en dat kost niet veel tijd, aangezien ik niet zo vaak blog) weet dat ik was teruggekeerd in het onderwijs en eindelijk mijn draai had gevonden, als docent Frans op een gymnasium in Leiden. Ondanks Corona en het online lesgeven ging het goed en vond ik het leuk. Maar ik was vervanger met een tijdelijk contract, en ergens rond maart-april zou ik te horen krijgen of ik zou kunnen blijven. Ik wilde graag blijven. En tegelijk was er een stemmetje in mijn hoofd dat zei: ‘Als je contract niet wordt verlengd, hoef je de keus niet zelf te maken…’
Want zelfs met een klein parttime baantje liep ik er weer tegenaan: schrijven en een baan in het onderwijs gaan niet goed samen. Voor mij tenminste… kennelijk stop ik zoveel energie in het docent-zijn dat ik geen energie meer overhoud voor schrijven. Ik zeg ‘energie’, maar het gaat eigenlijk om ‘ruimte in je hoofd’. Als ik docent Frans ben, zit mijn hoofd vol leerlingen, Franse grammatica en toetsweken. Geen plek meer voor verbeelding. Of te weinig. Er zijn schrijvers/docenten die het wél kunnen combineren. Hopelijk lukt het mij op een dag ook. En hopelijk vind ik dan weer zo’n fijne school. 

Stille wensen zijn gevaarlijk, dat blijkt, want er waren niet genoeg uren Frans en mijn contract werd niet verlengd. Eerst was ik daarover verdrietig en teleurgesteld, maar ik wist natuurlijk donders goed dat ik dit zelf had ‘besteld’. Ik wilde meer ruimte voor schrijven. Bovendien bleef er nog iets anders over: mijn werk als leesbevorderaar, geen mooi woord, maar wel mooi werk, dat ik heel graag doe. De komende maanden – ook in de Kinderboekenweek – ga ik veel basisscholen bezoeken, schrijflessen geven en met kinderen praten over boeken.

Gisteren was de aftrap, mijn eerste schoolbezoek, de start van mijn nieuwe schooljaar.
Zo voelde het, als de eerste schooldag na de zomervakantie. Alsof ik alles weer opnieuw moest leren. Gelukkig kende ik de school al: basisschool De Parkiet in Den Haag, waarover ik eerder schreef en waar ik De wind en wij voor het eerst voorlas. Ik had een nieuwe schrijfles ontwikkeld – ‘Verhaal bij een kunstwerk’ – die ik voor het eerst ging geven (en testen) bij de groepen 5 en 7. Ik liet de kinderen verhalen schrijven bij afbeeldingen van vier door mij gekozen kunstwerken. De opbouw van mijn les bleek goed te werken, de kinderen waren geboeid, kozen een kunstwerk en kwamen snel op gang met schrijven. Zelfs bij het laatste deel van de les, mijn ‘spreekbeurt’ over de vier werken en hun makers, haakten ze niet af en bleven aandachtig luisteren.

Schrijven en beeldende kunst blijkt een gouden combinatie. Voor de kinderen, maar ook voor mij, als schrijfdocent (ha, toch nog docent!). Via de kunstwerken en kunstenaars komt er zoveel voorbij aan beelden, vormtaal, kleuren, thema’s, creativiteit, fantasie en realiteit, de levensverhalen van de kunstenaars en verbanden met onze levens, nu… die rijkdom en diepgang vallen in goede aarde bij kinderen. Hopelijk kan ik deze les nog vaker geven, op andere scholen. Ik ga er vanuit dat deze (hier hardop getoeterde) stille wens uitkomt.

De kinderen schreven mooie, grappige en soms droevige verhalen.
Eén van die verhalen wil ik met jullie delen.
Een jongen in groep 7 vroeg me tijdens de les fluisterend om hulp: ‘Mag ik ook schrijven over iets anders dan alleen de citroen en de paprika?’ 
Natuurlijk mocht dat, en toen schreef hij dit…
Een poëtische tekst, met rafels, ritme en herhalingen.
Hij creëerde een wereld om dit stilleven heen.
En wij werden er stil van.

De foto’s zijn gemaakt door twee geweldige leerkrachten:
Geert Snijders, groep 5, foto bovenaan: jongen kijkend naar Meisje in rode kimono (Geesje Kwak), van George Hendrik Breitner.
Natascha de Korte, groep 7, foto van het verhaal van S., met Citroen en paprika, van Odilon Redon.
De kunstwerken zijn te zien in Kunstmuseum Den Haag.

Wil je dat ik deze schrijfles (groep 5-8) ook kom geven op jouw school? Boek me dan via De Schrijverscentrale (zie ‘contact’).

Posted in De wind en wij, Nieuws, Over onderwijs en lesgeven, Persoonlijke berichten | Tagged , , , , , , , | Leave a comment

Ranja, want dat kan ja

Posted on 28 april 2021 by Claudia

Een tijdje geleden werd ik via De Schrijverscentrale uitgenodigd voor een auteursbezoek bij een school in Eerbeek, zo’n drie uur reizen van Den Haag. Vanwege Corona wilde ik niet zo ver met het OV reizen en stelde voor om het bezoek op afstand te doen, online.
De school ging akkoord. Het was een relatief kleine school, met gecombineerde groepen: 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8. Ik zou dus in vier lessen de hele school bezoeken.

De dag voor mijn bezoek was ik toch zenuwachtig… vooral voor mijn bezoek aan de kleuters, groep 1 en 2. Ik heb nog niet zoveel ervaring met bezoeken aan kleutergroepen, en was een beetje bang dat dit online niet zou werken. Zou het wel lukken om via de webcam een prentenboek voor te lezen? Zouden de kinderen de prenten goed genoeg kunnen zien via het digibord? Zou ik hun aandacht kunnen vasthouden? Zou mijn doe-opdracht op afstand wel werken?

Het kwam allemaal goed. Ook in de andere groepen. Dat was voor een groot deel te danken aan de goede voorbereiding van de leerkrachten: ze hadden in elke groep voorgelezen uit mijn boeken en de oudere kinderen hadden vragen voorbereid.
Het voorlezen aan de kleuters ging eigenlijk heel goed. Ik las rustig en hield het boek – De wind en wij – regelmatig voor de camera, zodat de kinderen de prenten konden bekijken. Ik liet ze af en toe meedoen, en de kinderen reageerden enthousiast, alsof ik niet honderdvijftig kilometer bij hen vandaan was, maar heel dichtbij. Bij de opdracht gingen ze allemaal tekenen, met hulp van de juf en extra hulptroepen (ouders, klassenassistenten?).

Bij de oudere kinderen ging het ook prima. Ze stelden veel vragen, luisterden naar een voorleesfragment en gingen daarna zelf aan de slag, terwijl ik ze via het digibord kon helpen en aanmoedigen. Ze lieten trots hun zelfgeschreven zinnen aan mij horen en zien voor de webcam.

De kinderen van groep 1 t/m 4 mochten een eigen, ideale vriend(in) bedenken en tekenen/schrijven, waarbij ze hun fantasie mochten gebruiken (want in verhalen kan alles).
De groepen 5 t/m 8 mochten experimenteren met klank, ritme en verschillende soorten rijm (eindrijm, klinkerrijm, alliteratie). Daar kwamen mooie woordcombinaties en zinnen uit, zoals: 
– Ik schommel op school en word dol.
– De kip is hip. De kip is raar en rookt een sigaar.
– Een lammetje maakt een sprongetje.
– Supersonische springplank naar Saturnus.

Het leuke van zo’n online-bezoek is dat de kinderen mij zien in mijn kamer, thuis.
Ze zien mijn boekenkast, en dat is een mooie aanleiding om te praten over lezen.
Ik vraag bijvoorbeeld: ‘Wie van jullie heeft een eigen boek, of misschien al een klein boekenplankje?’ Ik spoor ze aan om voor hun verjaardag boeken te vragen, of van hun zakgeld een boek te kopen, zodat ze later – als ze zo oud zijn als ik – ook zo’n grote boekenkast hebben. Kwestie van sparen en verzamelen. Tijdens ons gesprek kan ik spontaan boeken uit mijn kast trekken en voor de camera laten zien. Bijvoorbeeld de oude, vergeelde Jip en Janneke waaruit ik als kind ben voorgelezen, en die ik nog steeds heb. Zo’n boekenkast maakt indruk op kinderen… grappig om te zien. 

Na mijn bezoek stuurde juf Ester van groep 3/4 me een leuk bericht:
“De kinderen zijn vandaag enthousiast verder gegaan met het schrijven van een tekst bij hun tekening. In de bijlage een aantal resultaten. Dank je wel voor je inspirerende bezoek.”
Het mooiste wat je als schrijver na zo’n bezoek kunt horen: dat het nog langer doorwerkt.

Meester Marc van groep 7/8 mailde me het werk van Lisa. Zij maakte niet alleen een grappige, lichtvoetige tekst met klankrijm, maar illustreerde die ook meteen even.
Ik mag het aan jullie laten zien (en leende haar woorden voor de titel van dit blog): 

 
 
Posted in De wind en wij, Nieuws, Over boeken, Over onderwijs en lesgeven | Tagged , , , , , | Leave a comment

Laatste dag van een raar jaar

Posted on 31 december 2020 by Claudia

Het valt niet mee om aan het eind van dit jaar een blog te schrijven.
Wat een raar jaar, 2020. Coronajaar. Onwerkelijk. Vreemd. Beangstigend. Stil. 
Raar en naar. Soms fijn en mooi, tegen alle klippen op.

Het jaar begon goed. Ik had de stap genomen om toch weer het onderwijs in te gaan en begon op 20 januari als vervangend docent Frans bij een gymnasium in Leiden. Een paar klasjes, klein beginnen, voorzichtig, kijken of het op deze school misschien wel zou lukken. Die start was spannend, maar het lukte. Kort daarna was het voorjaarsvakantie. Sommige leerlingen gingen op vakantie naar Italië en ik weet nog dat ik daar al mijn hart vasthield. Daarna brak het los. Ik hoef het jullie niet te vertellen. 

Een week vóór de eerste lockdown overleed mijn schoonmoeder, plotseling. Wij konden nog op een mooie manier afscheid nemen, maar mochten elkaar niet omhelzen of een hand geven. Dat was vreemd, bij zo’n belangrijk afscheid. Later beseften we dat we ‘geluk’ hadden gehad.

Na de lockdown moesten we online lesgeven, ik schreef er eerder over. Het ontroerende beeld van de jongeren in hun eigen kamers, achter hun webcamera’s. Het lastige van lesgeven op afstand, achter een beeldscherm, zonder veel respons. Na de zomer mocht ik als vervanger blijven op deze school, dat is één van de mooie dingen van dit jaar. En ik geef nog steeds met plezier les! Ondanks de ontsmettingsmiddelen, mondkapjes, het afstand houden en de soms gespannen collega’s. Na maanden live gaan we in januari weer online lesgeven. Niet leuk, maar wel nodig. We slaan ons er dapper doorheen, leerlingen en docenten in het hele land.

In september verscheen een nieuw prentenboek van mij en Kristof Devos: De wind en wij.
We konden niet twee boekpresentaties geven, in België en Nederland, zoals we dat eerder deden. We besloten zelfs helemaal geen boekpresentatie te doen. Dat was opnieuw vreemd en totaal niet feestelijk. We waren (en zijn) trots op dit boek en hadden het graag willen vieren. Het werd gelukkig warm ontvangen door lezers, en uitgeverij De Eenhoorn wist toch iets feestelijks te organiseren door een prachtige Limited Edition uit te brengen. De afgelopen dagen verschijnen er opeens veel blogs en berichten op sociale media waarin De wind en wij lovend wordt besproken. Ons boek blijkt veel mensen echt te raken. Dat is heel mooi! 

Toen Kristof en ik met het boek bezig waren stelde ik hem veel vragen. Dat doe ik altijd, maar bij dit boek heb ik hem echt de oren van het hoofd gevraagd, omdat ik nog meer dan anders moest zoeken naar de juiste toon… misschien doordat het ging over ouderschap en ik zelf geen kinderen heb? Eén van mijn vragen was: denk je dat dit verhaal kinderen gaat aanspreken? Tijdens het proces werd ik bang dat kinderen zich niet zouden kunnen vinden in een boek dat als onderliggend thema ‘vaderschap’ en ‘loslaten’ heeft. Gelukkig is Kristof een stuk jonger en wijzer dan ik. Hij maakte zich daar geen moment druk om en verzekerde me ervan dat kinderen er hun eigen verhaal in zouden zien. Ik vertrouwde hem, maar bleef het toch spannend vinden. Tot het moment dat ik het boek een allereerste keer mocht voorlezen…

Dat gebeurde tijdens een bezoek in groep 3 bij een basisschool in Den Haag. Een grote groep met 33 kinderen. Ze hadden al een tijdje naar me geluisterd, ze hadden honderd vragen gesteld en begonnen wat drukker te worden. Ik fluisterde tegen de juf dat het misschien geen goed moment was om voor te lezen, maar zij fluisterde terug ‘doe maar wel’. Dus daar ging ik, met knikkende première-knietjes en een slideshow van de prenten in het boek. We deden het licht uit, waardoor het donkerder werd in het lokaal en het schijnsel van het digibord een beetje leek op kaarslicht. Ik las zo mooi mogelijk voor, en de kinderen deden mee. Ze reageerden, ze keken aandachtig naar de tekeningen, ze bliezen mee met de wind en ze huilden als honden. Aan het eind bleef het even stil, tot een meisje verzuchtte: ‘Wat mooi… het leek wel een gedicht.’ Toen ik wat vragen stelde over de personages hadden de kinderen er inderdaad hun eigen verhalen bij. Misschien was dat het mooiste moment van mijn jaar… de geladen stilte na het voorlezen, en die zucht. Een magisch moment, in een klaslokaal, bij digi-kaarslicht.

Ik wens jullie voor 2021 veel magische momenten toe. Met of zonder boeken. 
En gezondheid. Dat ook. Blijf veilig. Houd moed.

Liefs, Claudia

Foto van het voorleesmoment in groep 3 van basisschool De Parkiet in Den Haag, 1 oktober 2020, tijdens de Kinderboekenweek. (Foto gepost met toestemming van ouders en kinderen.) 
Let op het jongetje rechts, dat meehuilt…
‘Honden huilden in de verte (aaaaaaoooeww)’

 

Posted in De wind en wij, Over boeken, Over onderwijs en lesgeven, Persoonlijke berichten | Tagged , , , | Leave a comment

Nieuw boek in september

Posted on 24 juli 2020 by Claudia

Wie ons volgt op sociale media weet het al, maar voor verstandige lezers (verstandig, omdat je zonder sociale media meer tijd overhoudt voor lezen) ook hier het goede nieuws: er komt een nieuw prentenboek van tekenaar Kristof Devos en mij.
We werkten eerder samen en maakten twee prentenboeken: Nooit is voor altijd en Max maakt een vriend. 

Ons nieuwe prentenboek – De Wind en Wij – verschijnt op 16 september 2020 bij uitgeverij De Eenhoorn. Zet het vast in je agenda!
Het is officieel een kinderboek (5+), maar eigenlijk zijn mooie prentenboeken voor alle leeftijden… en mooi wordt het. 

Voor je kwam 
Wist ik niet
Wie je zou zijn
Hoe je eruit zou zien
Hoe je zou klinken, ruiken, bewegen …

Een liefdevol boek over opgroeien en opvoeden.
Over loslaten en duwtjes in de rug geven.
Over de wind die ons meevoert, en onze haren doet wapperen.

 

 

Posted in De wind en wij, Nieuws, Over boeken | Tagged , , , | Leave a comment

Docent op afstand (#Quarantainehaikus)

Posted on 21 april 2020 by Claudia

Ik las dat Kees van Kooten een bundel met haiku’s publiceert: ‘575 Haikoots’, en kwam terecht bij dit interview in Trouw, waarin hij een minicollege haiku-schrijven geeft.
Eerder schreef ik zelf haiku’s, en ik gebruik deze poëzievorm graag in lessen creatief schrijven aan kinderen, omdat de vorm (drie regels) en het aantal lettergrepen (5-7-5) houvast geeft.

Goede gedichten schrijven is hondsmoeilijk. Hoewel ik wel ‘s een gedicht schrijf en mijn teksten vaak iets poëtisch hebben, zie ik mezelf niet als dichter. Haiku’s schrijven is eigenlijk een hobby. Ik vind het leuk om te doen, en soms lukt een haiku best goed.
Bij het schrijven van toneelteksten of tekst voor prentenboeken kies ik ook vaak voor eenvoud, voor woorden weghalen, tot het goed is. Haiku’s hebben een lichtheid die me bevalt. Je beschrijft iets kleins en eenvoudigs, dat tegelijk heel ruim en groots kan zijn.

Na het lezen van het interview met Van Kooten kreeg ik weer zin en schreef ik een serie haiku’s over mijn ervaringen als docent op afstand, in deze periode van quarantaine. Leraren en leerlingen herkennen de situatie vast, en misschien ook sommige beelden (want we zijn minder uniek dan we denken). Geen idee trouwens, of je haiku’s in serie mag schrijven, met een langer doorlopend verhaal?
Het gaat over lesgeven via videoconference, waarbij docent en leerlingen contact hebben via webcam en beeldscherm (ik beschreef hier hoe dat werkt).
En het gaat over mijn leerlingen uit de tweede klas op een middelbare school, die me de afgelopen tijd een inkijkje gaven in hun kamers en hun leven (in ruil daarvoor zagen ze mijn hoofd, mijn boekenkast, mijn kat en wat Franse grammatica).
Ik post de serie hieronder… dus wie jeuk krijgt van haiku’s moet NU stoppen met lezen. 

 

Docent op afstand

Lessen op afstand
Leerlingen in hun kamers
Dichterbij dan ooit

De drukke jongen
Met achter zich een gitaar
Opeens verlegen

Ik vraag een leerling
Wat zijn dat voor medailles?
‘Roeien’ zegt hij trots

Meisje met huisdier
Haar cavia Kruimeltje
Ze houdt hem omhoog

Wat is dat voor sjaal?
‘Ajax natuurlijk, mevrouw’
Discussie barst los

Jongen in cockpit
Professionele headset
‘Voor gamen’ zegt hij

Op haar telefoon
Laat ze me haar vriendin zien
Leuk droste-effect

Jongen op zijkant
Zegt ‘het moet maar even zo’
Ik kantel mijn hoofd

Meisje met raskat
Grote kamer met vleugel
Haar ouders niet thuis

Hij gaapt uitgebreid
Wist niet dat hij in beeld was
Maar ik zag het toch

Ik praat voor een lens
Weet niet of ze me horen
Aan de overkant

Soms opeens een vraag
En de stem van een leerling
Ze horen me toch

Kon je het volgen?
Het meisje laat haar schrift zien
Aantekeningen

Hoe lang duurt dit nog
Vraagt een stem ongeduldig
Niet lang meer, zeg ik

Klein geluksmoment
Een leerling die een mail stuurt
Hoe gaat het met u?

Docent op afstand
Geeft les zonder leerlingen
In pyjamabroek

 

 

 

Posted in Haiku's, Over onderwijs en lesgeven | Tagged , , , , | Leave a comment

Quarantaine-haiku

Posted on 19 april 2020 by Claudia

In quarantaine
Met mijn liefje en mijn kat
Voel ik me veilig

 

In this quarantine
With my lover and my cat
I feel protected

 

 

#Quarantainehaikus #Quarantinehaikus

Posted in Haiku's | Tagged , , | 1 Comment

School of geen school

Posted on 15 april 2020 by Claudia

Plaatje van internet, bron onbekend.

De afgelopen maanden wilde ik vaak een blog schrijven, maar het kwam er steeds niet van… 
Er gebeurde genoeg, bijvoorbeeld in mijn werk als Schoolschrijver, waar ik eerder blogs over schreef.
Dit jaar was ik gekoppeld aan een internationale basisschool in Leiden en gaf ik voor het eerst les in een ISK (internationale schakelklas), aan kinderen die hier nog niet zo lang zijn en die Nederlands leren. Dat was spannend, omdat ik in het begin geen idee had hoe ik lessen creatief schrijven zou kunnen geven in zo’n gemengde groep kinderen van verschillende leeftijden en met verschillende moedertalen, die vaak nog maar heel basaal Nederlands kunnen. Ik ontdekte dat zo’n groep heel inspirerend is, juist door die diversiteit. De kinderen in een ISK delen allemaal het gevoel van onzekerheid, van het met vallen en opstaan leren van een nieuwe taal. Ze herkennen en erkennen de rijkdom van al die moedertalen die op de achtergrond mee-gonzen. Ik vond het heerlijk om die rijkdom te benadrukken, en samen te zoeken naar manieren om toch verhalen te verzinnen, of een klein gedichtje, of soms alleen maar woorden. Als ex-emigrante (ik heb rond mijn twintigste drie jaar in Frankrijk gewoond en gewerkt) kon ik goed begrijpen hoe zij zich voelen, wat betreft het leren van een nieuwe taal. Ik weet hoezeer taal is verbonden met de geschiedenis van een land, met cultuur, met humor, met je gedachten, met je gevoelsleven, met je positie in de maatschappij, met alles.

Er gebeurde nog iets spannends: ik ben teruggekeerd in het onderwijs, als docent Frans. Trouwe lezers van mijn blog weten dat ik een tijd geleden uit het onderwijs ben gestapt.
Ik had een zware start in mijn eerste baan, en nog een misser bij een andere school (met een niet goed functionerende sectie Frans en management dat me daarin liet zwemmen). Vervelende ervaringen die mij en mijn enthousiasme voor het docentschap hadden gesloopt. Nog los van de werkdruk en het gegeven dat onderwijs sowieso best pittig en intensief is. Toch bleef ik het lesgeven missen. In het najaar van 2019 behaalde ik mijn Masterdiploma en las ik overal berichten over het lerarentekort, en toen ging het knagen… als ik het nou tóch weer ‘s zou proberen? Door het schrijven van blogs en door de reacties die ik daarop kreeg, realiseerde ik me dat ik ook pech had gehad, en dat mijn beeld van het onderwijs en van mezelf als docent voor een groot deel werd bepaald door die rot-ervaringen. Ik wilde op zoek gaan naar positieve ervaringen, die me zouden kunnen helpen om er anders in te staan. Misschien zou ik zo alsnog mijn draai kunnen vinden, als docent…

In januari kon ik als vervangend docent Frans twee klassen overnemen op een gymnasium in Leiden, mede dankzij een prachtige aanbevelingsbrief van een oud-collega en sectiehoofd Frans (Teun, merci mille fois). Dat was een mooie kans om het weer voorzichtig te proberen. Ik kreeg een collega uit de sectie Frans toegewezen als coach, en zij was (en is) geweldig (Géraldine, merci mille fois). Ik mocht alles vragen, ze hielp me met praktische dingen en ze luisterde, betrokken. We hadden een vast koffie-moment na onze lessen, waarin ik haar om raad kon vragen en waarin we ervaringen uitwisselden. De andere collega’s, binnen en buiten de sectie Frans, waren ook aardig en behulpzaam. Geen kliekjesvorming in de docentenkamer, maar een open sfeer, waarin docenten en andere schoolcollega’s elkaar aanspreken. Ik voelde me er meteen bij horen, als nieuwkomer. Een concreet voorbeeld van behulpzaamheid: een collega-docente bood aan me te helpen toen ik vertelde dat ik even in een dip zat met mijn klassen. Ik sloeg haar aanbod af, het leek me beter om dit zelf op te lossen met de leerlingen. Maar tijdens het SO Frans liep ze toch even langs mijn lokaal en zocht oogcontact (alles oké?). Dat was zo fijn.
De dipjes en moeilijke momenten zijn er dus nog, zeker. Orde houden is niet mijn hobby, maar ik zoek niet meer geforceerd naar manieren om ‘de boel’ onder controle te houden en me strenger voor te doen dan ik ben. Ik probeer het nu meer op mijn eigen manier te doen, lief, en met een vleugje humor. Ik ben wel zo duidelijk mogelijk naar de leerlingen toe, en geef mijn grenzen aan. Verder richt ik me vooral op het contact met de leerlingen, met mijn klassen, en realiseer ik me dat het een kwestie is van lange adem. Als docent moet je langzaam het vertrouwen van je leerlingen winnen, en als je het goed aanpakt, lukt dat. Voor ervaren docenten zijn dit vast allemaal open deuren, maar ik moest die deuren toch zelf één voor één ontdekken en open doen. Daarbij valt het niet mee (ook voor ervaren docenten) om als vervanger midden in een schooljaar te starten en een band op te bouwen met je klassen. Toch begon dat aardig te lukken. Ik begon meer plezier en zelfvertrouwen te krijgen in het lesgeven. Ik begon te landen.

Daar zijn we nu…
Hier zijn we nu, ingehaald door de tijd en door het Coronavirus dat alles op z’n kop heeft gezet. Ook het onderwijs. Van de ene op de andere dag moesten wij – docenten, leerlingen en ouders – omschakelen naar onderwijs op afstand. De Schoolschrijver-lessen liggen helaas (tijdelijk) stil. De lessen Frans gaan door, op afstand. Gisteren gaf ik voor het eerst grammatica-uitleg via videoconference. Voor wie dit fenomeen niet kent: je geeft les via webcam aan een groep leerlingen die het op afstand kunnen volgen op hun telefoon of computer. Ik heb de passé composé uitgelegd met een powerpoint die de leerlingen ook konden zien. Het is verdomde lastig om zo les te geven, omdat je de gezichten en lichaamstaal van de leerlingen niet ziet en niet weet of de boodschap aankomt. Het voelt kil en kaal, heel onpersoonlijk. Het is stukken minder leuk. Er worden minder grapjes gemaakt en de communicatie is traag, omdat je om de beurt moet praten (zoals bij een walkie talkie). Het is behelpen, onderwijs op afstand. En toch kun je ook daarin kleine geluksmomenten vinden…
Zoals gisterochtend, toen ik na mijn uitleg van de passé composé aan de leerling bovenaan het lijstje vroeg of ze het had kunnen volgen. Ze zei ‘ja’, kwam in beeld (ook achter haar webcam) en liet haar schrift zien… ze had aantekeningen gemaakt! Niet alle leerlingen zullen dit hebben gedaan, maar u begrijpt dat ik even zielsgelukkig was. 

We weten niet hoe dit verder gaat… met Corona… en met mij, als docent (stukken onbelangrijker, maar toch ook belangrijk).
De schrijver in mij hoopt op een Deus ex machina, op een Happy End.
En de docent in mij hoopt dat ook.
Over schrijven gesproken, daarover binnenkort meer…
Ik hoor u denken: ja ja, dat kennen we, beloftes, maar bloggen, ho maar!
Ik beloof dus niks. Als u belooft de moed erin te houden.
Dat lijkt me een goede deal.

 

 

 

Posted in Over De Schoolschrijver, Over onderwijs en lesgeven | Tagged , , , , | Leave a comment

Een goed jaar

Posted on 1 januari 2020 by Claudia

Het nieuwe jaar is begonnen: 2020.
Gisteren, op Oudjaarsdag, heb ik mijn agenda (een ouderwetse van papier en karton) erbij gepakt om te zien wat er het afgelopen jaar was gebeurd. Eigenlijk hou ik niet van lijstjes opschrijven, maar het heeft toch wel iets om het te doen. Je vergeet een heleboel, wat vaak een voordeel is, maar soms ook jammer. Het is meditatief om terug te kijken, om daar de tijd voor te nemen. 
Conclusie, na mijn lijstje: er is veel gebeurd het afgelopen jaar.
Dit klinkt misschien wat cynisch, maar ik meen het: aangezien er niemand in mijn directe omgeving doodging was het alleen al om die reden een goed jaar. 
Voor mij was 2019 sowieso best een mooi jaar.

Ik wil lezers van mijn blog niet vermoeien met gezondheidsperikelen en huishoudelijk gedoe, daarom speciaal voor jullie wat hoogtepunten die te maken hebben met schrijven, leesbevordering en lesgeven:
– Het eerste halfjaar was ik Schoolschrijver bij twee basisscholen in Leiden en Den Haag, een intensieve en mooie ervaring (lees mijn eerdere blogs over De Schoolschrijver);
– Ik volgde een training Filosoferen met kinderen en jongeren (geen idee of ik hiermee verder ga, maar inspirerend was het zeker);
– Op 23 maart ontmoette ik Michel Houellebecq, de beroemde Franse schrijver, literaire held en onderwerp van mijn scriptie, en praatte een tijdje met hem (als je wilt weten waarover, lees dan het blog dat ik hierover schreef);
– Ik schreef mijn Thesis (over boeken van Houellebecq en Macron, verbanden tussen politiek en literatuur, en de macht van taal), behaalde mijn masterdiploma, en mocht mijn handtekening in het Zweetkamertje zetten;
– Tijdens de Kinderboekenweek ging ik op schoolbezoek bij een aantal scholen, met een mooi programma (al zeg ik het zelf) over reizen en lezen;
– Ik werd voor het eerst gevraagd om les 4 van de Schoolschrijver-maand te geven op een aantal scholen (lees hier wat dat programma inhoudt);
– Max maakt een vriend werd genomineerd voor de Vlaamse Kinder- en Jeugdjury 2019-2020 (lees het blog dat ik hierover schreef);
– Ik schreef de tekst voor een nieuw prentenboek met Kristof Devos, waar ik me erg op verheug en dat in 2020 zal verschijnen (Kristof deelt regelmatig berichten over dit work-in-progress op facebook en instagram, mocht je het willen volgen);
– Aan het einde van het jaar solliciteerde ik op een kleine vacature voor een vervangend docent Frans, omdat ik het Frans (door)geven aan pubers toch niet kan loslaten (het is nog niet zeker of dit doorgaat, daarover binnenkort wellicht meer).

Los van schrijven en lesgeven, maar met alles verbonden: in maart liep ik de klimaatmars in Amsterdam, met velen, in de regen. Niet leuk, maar het gevoel van urgentie en saamhorigheid was mooi. Andere klimaatmarsen en de stakingen en protesten in het onderwijs volgde en steunde ik, en zal ik blijven volgen en steunen, samen met velen.

Het lijstje is al behoorlijk lang, maar één van de leukste dingen staat er nog niet op…
In augustus zag ik een oproep op facebook (‘Een fijn huis gezocht voor deze stoere Panter!’) met deze foto en raakte op slag verliefd:



Nu woont dit katertje (inmiddels bijna zes maanden oud en 3,7 kilo schoon aan de haak) al een tijd bij ons en zijn we honderden foto’s en knuffels verder.
Aangezien veel schrijvers katten hebben is dit belangrijk nieuws! 
En het is fijn om tijdens schoolbezoeken kinderlijk blij te kunnen antwoorden op de aloude vraag: ‘Heb je een huisdier?’

Nu hou ik op met mijn lijstje.
Hopelijk hebben jullie ook fijne lijstjes van afgelopen jaar.
Als ze minder fijn of ronduit klote zijn wens ik jullie veel sterkte, liefde en zachtheid.

Voor 2020 wens ik alle lezers van mijn blog veel knuffels en kinderlijk blije momenten. 

PS: Mocht je kinderlijk blij worden van kattenfoto’s, volg me op instagram. :-)
 

Posted in Nieuws, Persoonlijke berichten | Tagged , , , , , , | Leave a comment