*spoileralert* (Lees niet verder als je dit boek nog gaat lezen! Of anders alleen de eerste twee alinea’s, meer niet.)Ik heb vandaag het nieuwe boek van Michel Houellebecq uitgelezen, La carte et le territoire, en ben er diep van onder de indruk. Houellebecq is wat mij betreft geniaal! Het is moeilijk iets te zeggen over een boek zonder veel van de inhoud prijs te geven… de Nederlandse vertaling is net verschenen en ik wil niemands plezier verpesten. Maar lees, lees dit boek. Er zit zoveel in, het is gedurfd en tegelijk heel eenvoudig. Ik bedoel, het is heel vloeiend geschreven, zonder gewichtigdoenerij, het is niet gewild bijzonder, en toch is het dat, bijzonder.
Houellebecq beschrijft kunstwerken, beeldende kunstwerken, die nooit zijn gemaakt, maar die je in je verbeelding zo haarscherp voor je ziet, in alle technische details, dat je steeds denkt dat ze ergens in een museum moeten hangen. Hij fileert de maatschappij, zodat je alles ineens heel goed begrijpt, of denkt te begrijpen, dat doet er niet toe, het leven in al zijn lengte en breedte komt voorbij: liefde, kunst, architectuur, economie, toerisme, dood, filosofie, seks, eenzaamheid, natuur, ouderdom, alles. Hij ontroert, met een hoofdpersonage dat afstandelijk is.
Hij voert zichzelf op als personage, de schrijver Michel Houellebecq die een eenzaam bestaan leidt en bevriend had kunnen raken met Jed, de hoofdpersoon, als hij -Houellebecq- niet op brute wijze werd vermoord. Die moord wordt ook magistraal beschreven, net als de zoektocht van een oudere politiecommissaris, naar de dader.
Maar uiteindelijk draait het boek vooral om Jed, de hoofdpersoon, beeldend kunstenaar, en zijn relatie met andere mensen, de galeriehouder, zijn geliefden, zijn vader…
Afijn, ik hou erover op. Het is wel duidelijk wat ik ervan vind. En ik ben geen recensent. Ik ben een lezer. En een schrijver. Hoewel ik dat bijna niet meer durf te zeggen, na het lezen van dit boek…
Een woord dat Houellebecq een paar keer gebruikt is: dodeliner. De vertaling is zoiets als: schommelen, wiebelen, zacht heen en weer bewegen. Maar het Franse woord is prachtig! Als je het hardop uitspreekt voel je de betekenis. Dodeliner. Dodeliner.